Weksel – Przeczytaj, Zanim Go Wystawisz.
Dzisiaj, w czwartkowej porcji wiedzy dla świadomych przedsiębiorców bierzemy się za weksel. Dlaczego? Ponieważ weksel to niejednokrotnie codzienność w życiu właścicieli firm. Warto wiedzieć z czym się go je i jak wystawiać weksel, aby świetnie chronił nasze pieniądze i zdrowie. Po przeczytaniu dzisiejszego artykułu będziesz wiedział: czym jest weksel i jakie są jego rodzaje, poznasz zasady wystawiania weksli oraz jego funkcje w B2B. Zaczynamy!
Weksel – czyli co?
Weksel to zabezpieczenie należności. Weksel jest papierem wartościowym, w którym jedna ze stron zobowiązuje się do bezwarunkowej zapłaty na rzecz strony przeciwnej. Ta bezwarunkowa zapłata oznacza, że płatność ma zostać dokonana na podstawie samego weksla i nie jest w żaden sposób uzależniona od istnienia jakiejkolwiek umowy.
Pamiętajmy, że weksel to papier wartościowy o ściśle określonej formie i ściśle określonych obligatoryjnych elementach, które muszą się na nim znaleźć, aby weksel był ważny. Elementy weksla reguluje ustawa z 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe. Elementy weksla zależą od jego rodzaju, na przykład inne elementy muszą być umieszczone na wekslu trasowanym, a inne na wekslu własnym.
Rodzaje weksla
Weksel własny to weksel, na podstawie którego osobą właściwą do spłacenia zadłużenia będzie sam wystawca konkretnego weksla.
Weksel trasowany z kolei jest wekslem, gdzie głównym dłużnikiem jest osoba wskazana na dokumencie, która dokument przyjęła – trasat. Dopiero w chwili gdyby trasat okazał się niewypłacalny, dług przejmuje wystawca weksla – jest on zatem w tej sytuacji dłużnikiem ubocznym.
Weksle mogą zostać również podzielone ze względu na osobę remitenta, czyli pierwszego wierzyciela, któremu wręcza się weksel i z tej perspektywy możemy wyróżnić trzy rodzaje weksli:
- Weksel na zlecenie – tutaj możliwe jest przeniesienie prawa do wierzytelności na innego remitenta (wierzyciela wekslowego), w drodze indosu, przelewu lub dziedziczenia.
- Weksel imienny – wystawiony jest on na określoną osobę i zawiera ścisłe określone osoby mogącej uzyskać spłatę. Nie ma możliwości jego przeniesienia.
- Weksel na okaziciela – pozwala na uzyskanie wynikającej z niego należności przez jego aktualnego posiadacza.
Elementy weksla
Zasady wystawiania weksli oraz elementy, jakie muszą się w nim znaleźć, są regulowane przepisami bezwzględnie wiążącymi, które znajdują się w Prawie wekslowym.
Pamiętaj!
Weksel pod rygorem nieważności wystawiamy w formie pisemnej. Dokument musi być podpisany pismem odręcznym.
Żeby weksel był ważny koniecznie umieść w nim następujące elementy:
- Nazwę weksla – bardzo istotne jest to, że słowo „weksel” musi być umieszczone w samym dokumencie, w języku w którym weksel jest wystawiony
- Bezwarunkowe polecenie zapłaty określonej kwoty ( z wyłączeniem weksla in blanco, gdzie kwoty takiej się nie wpisuje)
- Oznaczenie osoby, która ma zapłacić
- Oznaczenie terminu płatności – musi być konkretne, że termin płatności nie może być ani warunkowy, ani wskazany w przedziale czasowym.
- Oznaczenie miejsca płatności weksla
- Oznaczenie podmiotu na rzecz, którego zapłata ma być dokonana
- Oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla
- Podpis wystawcy weksla
Obok elementów obligatoryjnych, na wekslu można również zamieścić elementy dodatkowe, które dzielimy na cztery grupy:
- Skuteczne – ich zamieszczenie wywoła określone skutki (np. bez kosztów procesu)
- Obojętne – uznawane za niezapisane i traktowane tak, jakby ich nie było (np. zapłata w euro)
- Nieważne – ich zamieszczenie będzie skutkowało nieważnością całego weksla (np. zapłata pod warunkiem)
- Pozawekslowe – niemające jako tako znaczenia dla samego weksla, ale dla stosunków pozawekslowych.
Weksel in blanco
Weksel in blanco i deklaracja wekslowa – najczęściej stosowany dokument, zabezpieczający bieżące i przyszłe należności.
W przypadku weksla własnego in blanco, w chwili jego wystawienia, nie uzupełnia się wielu z jego obowiązkowych elementów, pozostawiając w tym zakresie swobodę wypełnienia wierzycielowi. Ten rodzaj weksla jest najczęściej spotykany w obrocie gospodarczym, w umowach bankowych oraz jako zabezpieczenie umowy współpracy pomiędzy przedsiębiorcami, czy umowy o przyznanie kredytu kupieckiego (handlowego).
Aby dany weksel mógł zostać uznany za weksel in blanco, musi obligatoryjnie spełniać dwa warunki:
- Na dokumencie musi być umieszczony podpis wystawcy weksla
- Ponadto elementy nieuzupełnione, faktycznie miały pozostać nieuzupełnione, a nie zostały nieuzupełnione pomyłkowo
Najczęściej elementami nieuzupełnionymi są:
- Kwota
- Termin zapłaty
- Miejsce zapłaty
Deklaracja wekslowa
Z uwagi na fakt, że weksel in blanco jest uzupełniany przez wierzyciela, wierzyciel i dłużnik zawierają dodatkową umowę, w której określają, w jaki sposób i w jakich okolicznościach weksel może zostać uzupełniony. To porozumienie najczęściej nazywane jest deklaracją wekslową.
Pamiętaj, że wszystkie niezbędne informacje zawarte w deklaracji wekslowej, zabezpieczą Twoje bieżące i przyszłe należności.
Jakie funkcje pełni weksel w B2B?
Weksel pełni wiele funkcji, ale do najczęstszych i najbardziej popularnych w obrocie gospodarczym, należy:
- funkcja kredytowa – po wystawieniu weksla mamy do czynienia z odroczonym terminem płatności należności, jest to pewnego rodzaju forma kredytu kupieckiego
- funkcja płatnicza – zamiast zapłaty przy zakupie produktów wręczany jest weksel
- funkcja gwarancyjna – najczęściej wykorzystywana funkcja: weksel stanowi zabezpieczenie, że zobowiązania istniejące w chwili jego wystawienia albo powstałe później zostaną uregulowane
- funkcja obiegowa – prawa z weksla mogą być przenoszone w drodze indosu na inne osoby
Weksel podsumowanie
Podsumowując dzisiejszy artykuł, zachęcam do korzystania zabezpieczenia bieżących oraz przyszłych należności przy pomocy weksla. Weksel ma sporo zalet. Najważniejsza z nich to mniej kosztowny i szybszy proces sądowy, ponieważ w przypadku nieuregulowania należności, czy niespełnienia innego, określonego świadczenia, posiadanie prawidłowo wypełnionego weksla przyspieszy proces sądowy oraz ograniczy wartość opłat sądowych, które w momencie rozpoczęcia procesu ponosi wierzyciel.
Ważne!
Pamiętaj, że posiadanie weksla w żaden sposób nie zabezpieczy wierzyciela przed niewypłacalnością dłużnika, ale zwiększa prawdopodobieństwo spłaty należności, chociażby przez możliwość zabezpieczenia majątku przez komornika sądowego, już po uzyskaniu nakazu zapłaty, a zatem mocno ogranicza czas, w którym dłużnik mógłby wyzbyć się swojego majątku, jednak nadal nie zapewnia 100 % skuteczności w wyegzekwowaniu należności.
Taką skuteczność może zapewnić wierzycielowi np. zastaw rejestrowy czy hipoteka na nieruchomości, które pozwalają zaspokoić się z tych określonych składników w pierwszej kolejności, niezależnie od tego do kogo one należą.
Pamiętaj, że posiadanie weksla w żaden sposób nie zabezpieczy wierzyciela przed niewypłacalnością dłużnika, ale zwiększa prawdopodobieństwo spłaty należności
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, zajrzyj do naszej bazy wiedzy dla świadomych przedsiębiorców
Już za tydzień, kontynuując temat weksla, powiem, w jaki sposób prawidłowo uzupełnić weksel in blanco. Załączę również wzór weksla oraz deklaracji wekslowej.
Kinga Janus
Dyrektor działu Sprzedaży
i Obsługi Klienta w rodzinnej firmie
Dogmat Systemy S.A.
Dzisiejszy artykuł został przygotowany wspólnie z działem prawnym Dogmat Systemy S.A.
Jesteśmy po to, by ułatwiać pracę polskim przedsiębiorcom
Chcesz wiedzieć więcej lub uzyskać wsparcie prawno-finansowe:
Zadzwoń: ☎ 722 33 55 33 lub napisz: ?tbn@dogmatsystemy.pl
Zacznij działać już od dziś!
Sięgnij po wiedzę, która przynosi spokój i uwalnia od problemów przedsiębiorców:
Postępowanie Zabezpieczające – Ochrona Twoich Pieniędzy
Uznanie Długu – Rozbrojenie Problemu
Popraw Płynność Finansową Firmy – Wiedza
Wysokich Lotów!
Kinga Janus
Dyrektor działu Sprzedaży
i Obsługi Klienta w rodzinnej firmie
Dogmat Systemy S.A.