Czym jest mediacja?
Dlaczego właśnie dziś o tym piszemy? Dlatego, że często długie i sformalizowane procesy cywilne zniechęcają strony nie mogące się porozumieć ze sobą do wszczynania postępowań sądowych.
Mediacja jako alternatywna metoda rozwiązywania sporów
Alternatywą dla takich sytuacji są tzw. metody ADR (alternative dispute resolution – alternatywne metody rozwiązywania sporów), a są to przede wszystkim arbitraż i mediacja.
Ich sens sprowadza się do rozwiązywania sporów bez udziału sądu powszechnego, którego kompetencje przejmuje arbiter bądź mediator.
Dzisiejszy artykuł poświęcamy w całości mediacji – przedstawiamy jej rodzaje i cel oraz rolę mediatora.
Rodzaje mediacji
Przepisy KPC przewidują trzy rodzaje mediacji:
- mediacja na podstawie umowy o mediację (umowna) – wyrażenie zgody (w dowolnej formie) przez strony na to, że w razie istniejących lub powstałych w przyszłości między nimi konfliktów, będą one rozwiązywane za pomocą mediacji,
- na podstawie wniosku strony o przeprowadzenie mediacji – jeżeli druga strona po otrzymaniu stosownego wniosku godzi się na mediację. Następuje wówczas zawarcie umowy o mediację – odtąd jest mediacją umowną; art. 1837 KPC stanowi, iż wniosek o przeprowadzenie mediacji zawiera m.in. oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, podpis i wymienienie załączników,
- na podstawie skierowania stron do mediacji przez sąd (sądowa) – zgodnie z art. 1838 1 KPC sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania.
Cel mediacji – UGODA
Celem mediacji jest zawarcie ugody przed mediatorem. Ugodę zamieszcza się lub załącza do protokołu. Musi być ona podpisana przez strony – przez podpisanie ugody strony wyrażają zgodę na wystąpienie do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie.
W przypadku, w którym to sąd skierował sprawę do mediacji, mediator zawsze składa protokół w sądzie rozpoznającym sprawę. Przy mediacji umownej ma on taki obowiązek tylko wówczas, kiedy strony zawarły umowę, a jedna z nich wystąpi do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody.
Zatwierdzenie ugody przez sąd
Postępowanie w celu zatwierdzenia ugody przez sąd zawsze inicjowane jest na wniosek strony – nawet jeśli to sąd skierował strony do mediacji. Zgodnie z art. 18314 § 2 ugodę podlegającą wykonaniu w drodze egzekucji, sąd zatwierdza przez nadanie jej klauzuli wykonalności; w przeciwnym przypadku sąd zatwierdza ją postanowieniem.
Sąd odmawia zatwierdzenia ugody, jeżeli jest ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Ponadto kiedy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności, również może zostać oddalona.
WAŻNE!
Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym i umożliwia rozpoczęcie procedury odzyskiwania należności na drodze egzekucyjnej. Ugoda niezatwierdzona wywołuje jedynie skutki umowy prawa cywilnego.
Mediacja – rola i obowiązki mediatora
Po pierwsze – mediator to osoba pośrednicząca pomiędzy zwaśnionymi stronami, którego działania sprzyjają zawarciu ugody. Powinien on potrafić: nawiązywać kontakty ze skłóconymi podmiotami, doradzać im, udzielać wyjaśnień oraz sporządzić pozbawioną wad ugodę.
Po drugie – mediatorem może być każda osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych, o ile korzysta w pełni z praw publicznych oraz nie jest sędzią (nieznajdującym się w stanie spoczynku).
Osobę mediatora strony powinny zgodnie wyznaczyć w umowie o mediację. Kodeks wyróżnia 3 rodzaje mediatorów:
- mediatorzy stali – osoby wpisane na listy stałych mediatorów prowadzone przy sądach okręgowych
- „ad hoc” – osoby powołane przez strony do przeprowadzenia konkretnej mediacji, nie są wpisane na listy stałych mediatorów
- z list organizacji pozarządowych oraz uczelni – organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych oraz uczelnie mogą prowadzić listy mediatorów oraz tworzyć ośrodki mediacyjne.
Tak jak sąd prowadzący postępowanie, mediator jest zobowiązany do zachowania bezstronności. Pierwszeństwo wyboru osoby mediatora mają strony.
Nawet w przypadku sądowego skierowania sprawy do mediacji, sąd powinien zwrócić się do stron celem dobrania odpowiedniej osoby. Bez względu na zachowanie sądu, strony zawsze mogą złożyć wniosek o zmianę mediatora.
PODSUMOWANIE
Pamiętajmy, że mediacja nie ma sensu bez widocznej chęci i zaangażowania stron do polubownego rozwiązania problemu. Pomimo tego, że jest sposobem pozornie idealnym, jej realizacja może być poważnie utrudniona.
Prawdopodobnie prawie nigdy nie będziemy mieli pewności, czy przeciwnik faktycznie ma dobre intencje i chce zawrzeć ugodę. Może jedynie dążyć do odwleczenia wydania niekorzystnego dla siebie sądowego wyroku kończącego sprawę.
Już teraz zapraszamy na II część artykułu o mediacji. A w nim dokładniej opiszemy zalety i wady mediacji.
Zapraszamy również do kontaktu i konsultacji prawnych, związanych z rejestracją i umową spółki, sporządzeniem umów współpracy i ich zabezpieczeniem, prawnym dochodzeniem należności.
☎ 722 33 55 33 ? tbn@dogmatsystemy.pl
Dodatkowo , chętnie podpowiemy Tobie, w jaki sposób zawierać umowy, weryfikować wiarygodność Klientów, doradzimy, również co należy zrobić, kiedy, pomimo braku zapłaty za faktury, musisz zachować ciągłość dostaw i zabezpieczyć swoją firmę.
Dogmat Systemy Services
Dzisiejszy artykuł został przygotowany wspólnie z działem prawnym Dogmat Systemy Services
Kinga Janus
Dyrektor działu Sprzedaży
i Obsługi Klienta w rodzinnej firmie
Dogmat Systemy Services
Jesteśmy po to, by ułatwiać Twoją pracę. Zacznij działać już od dziś!
☎ 722 33 55 33 lub napisz: ? tbn@dogmatsystemy.pl
Sięgaj po więcej:
Zabezpieczenie Kredytu Kupieckiego
Pobierz gotowy wzór UGODY
Wysokich Lotów!
Dogmat Systemy Services