Umorzenie egzekucji to niekorzystny finał dla wierzyciela, który wiąże się zazwyczaj z rozpoczęciem „ostatecznej” drogi prowadzącej do odzyskania długu.
Pamiętajmy, że egzekucja komornicza jest rozwiązaniem stosunkowo ryzykownym, gdyż wiele spraw prowadzonych przez komorników finalnie nie prowadzi do zaspokojenia należności, a dodatkowo wiąże się z kosztami, które pierwotnie obciążają wierzyciela.
Zgodnie z art. 770 KPC – dłużnik zwraca wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji, ale w przypadku bezskutecznego postępowania obarczony i tak jest nimi wierzyciel, a na dłużniku spoczywa jedynie obowiązek ich zwrotu (realizacja tej powinności w rzeczywistości nigdy nie następuje).
Co jednak najważniejsze – prowadzenie egzekucji może spowodować obciążenie wierzyciela „karnymi” opłatami bezzwrotnymi. O tych m.in. opłatach przeczytacie Państwo w dzisiejszym artykule.
Umorzenie egzekucji i opłata stosunkowa za umorzenie na skutek bezczynności wierzyciela i na jego wniosek
Zgodnie z art. 29 ust. 1 Ustawy o kosztach komorniczych (dalej UKK), w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego:
- na wniosek wierzyciela
- z powodu tzw. bezczynności wierzyciela (jeżeli wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania)
– ustawa nakłada na wierzyciela obowiązek poniesienia opłaty stosunkowej w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Pod pojęciem „świadczenia pozostałego do wyegzekwowania” rozumie się różnicę między wartością świadczenia wskazanego we wniosku o przeprowadzenie egzekucji, a wartością świadczenia wyegzekwowaną przez komornika.
Zgodnie z art. 23 ust. 2 UKK do wartości świadczenia wlicza się:
- należność główną
- odsetki
- koszty i inne należności uboczne
Pomija się – koszty zastępstwa prawnego i koszty komornicze, należne w postępowaniu egzekucyjnym, w którym jest obliczana opłata. Jak stanowi art. 28 ust. 4 UKK, omawiana opłata wynosi minimalnie 200 zł.
O bezczynności wierzyciela mówimy wtedy, kiedy ten przez okres minimum 6 miesięcy aktywnie nie popiera egzekucji w zakresie potrzebnym do dalszego jej prowadzenia, tj. przykładowo nie składa wniosku o dokonanie opisu i oszacowania nieruchomości lub nie wpłaca zaliczek na wydatki.
Problematyczne dla wierzyciela okazuje się także zawieszenie egzekucji z uwagi na zgon dłużnika.
Zgodnie z art. 819 KPC komornik zawiesza postepowanie z urzędu w przypadku śmierci dłużnika. W tym wypadku wierzyciel ma dwa wyjścia – wszcząć postępowanie spadkowe celem odzyskania długu od spadkobierców dłużnika albo nie robić nic. W obu sytuacjach wierzyciel nie uniknie jednak poniesienia kolejnych kosztów – opłat związanych z postępowaniem spadkowym lub opłaty stosunkowej z art. 29 ust. 1. Co więcej, opłata z art. 29 ust. 1 zazwyczaj nie podlega zwrotowi w przypadku ponownego wszczęcia egzekucji.
UWAGA!
Jeżeli wierzyciel wykaże, że przyczyna umorzenia postępowania egzekucyjnego wiąże się ze spełnieniem świadczenia przez dłużnika albo z zawarciem porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem, dotyczącego sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, opłata stosunkowa obciąża dłużnika.
W zależności od terminów, dłużnika obciąża opłata w wysokości 5% lub 10% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.
Warto wspomnieć też, że w przypadku, kiedy wniosek o umorzenie egzekucji (w całości) został złożony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, wierzyciel ponosi opłatę w wysokości 100 zł. Ta opłata obciąża dłużnika wtedy, gdy po złożeniu przez wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, a przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, dłużnik dokonał spłaty zadłużenia bądź zawarł z wierzycielem porozumienie dotyczące sposobu lub terminu spełnienia świadczenia.
Umorzenie egzekucji i opłata stosunkowa w przypadku oczywiście, niecelowego wszczęcia egzekucji
Komornik ma obowiązek wydać postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia w przypadku, gdy:
- wierzyciel oczywiście niecelowo wszczął egzekucję
- wierzyciel wskazał we wniosku o wszczęcie egzekucji osobę niebędącą dłużnikiem
O tyle, o ile druga przesłanka opłaty nie budzi wątpliwości, problematyczne może być zrozumienie pojęcia „oczywiście niecelowego wszczęcia egzekucji”. Co do zasady o tym, czy postępowanie zostało wszczęte celowo – decyduje ocena zachowania się dłużnika, tj. czy dał on podstawy do jego zainicjowania. Jako przykłady niecelowego wszczęcia egzekucji wymienia się: dochodzenie wierzytelności na podstawie zaspokojonego tytułu wykonawczego, wszczęciu egzekucji z majątku dłużnika mimo posiadania przez wierzyciela zastawu w pełni zabezpieczającego zgłoszone roszczenie.
Uwaga! Przyjmuje się, że postępowanie wszczęte jest niecelowo także wtedy, gdy w chwili złożenia wniosku egzekucyjnego zrealizowanie obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego nie było możliwe, a wierzyciel przed złożeniem wniosku o tym wiedział lub mógł się dowiedzieć.
Umorzenie egzekucji i opłata stosunkowa w przypadku umorzenia ze wszystkich innych powodów
W przypadkach innych, niż omówione wyżej, komornik w razie umorzenia egzekucji ma obowiązek nałożyć na wierzyciela opłatę stosunkową w wysokości 150 zł (art. 29 ust. 4 UKK). Przepis ten znajduje więc zastosowanie przy najpopularniejszym powodzie umarzania postępowań, tj. ich bezskuteczności.
Opłaty tej nie pobiera się od:
- osób fizycznych dochodzących roszczeń pracowniczych lub odszkodowawczych
- jednostek samorządu terytorialnego
- podmiotów, których przedmiotem działalności nie jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa
- podmiotów, których przedmiotem działalności jest działalność finansowa i ubezpieczeniowa – o ile są wierzycielami pierwotnymi (tj. tymi, u których powstało zadłużenie), a wierzytelność nie była przedmiotem obrotu
– o ile wszczęli egzekucję przed upływem 2 lat od powstania tytułu egzekucyjnego obejmującego daną wierzytelność. Termin ten biegnie więc od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu nakazującego spełnienie danego roszczenia – z wyjątkiem wyroków, które są wykonalne przed dniem uprawomocnienia się.
O tym, czy przedmiotem działalności podmiotu jest działalność finansowa lub ubezpieczeniowa decyduje wpis we właściwym rejestrze. W przypadku osób prawnych konieczne będzie zatem sięgnięcie do danych udostępnionych w systemie KRS. Jeśli chodzi o osoby fizyczne – informacje te wynikają z CEIDG.
UWAGA! Przyjmuje się, że opłata z art. 29 ust. 4 UKK stanowi koszt niezbędny do celowego przeprowadzenia egzekucji i powinna być wliczona do kosztów, które dłużnik jest obowiązany zwrócić wierzycielowi.
Podsumowanie
Przed wszczęciem egzekucji wierzyciel powinien podjąć jak najwięcej prób dogadania się z dłużnikiem w kwestii spłaty zobowiązań. Prowadzenie postępowania u komornika wiąże się bowiem z ryzkiem ponoszenia opłat stosunkowych, które w przypadku wysokich wierzytelności mogą sięgać nawet 50.000 złotych – i to bez obarczania dłużnika obowiązkiem ich zwrotu na rzecz wierzyciela. Do tego dojść mogą też poniesione przez wierzyciela w toku postępowania zaliczki, których przy bezskutecznej egzekucji nikt wierzycielowi nie zwróci.
RADZIMY!
Przed złożeniem wniosku do komornika rekomendujemy odpowiednie przeanalizowanie ryzyka i sporządzenie bilansu możliwych zysków i strat.
Zapraszamy również do kontaktu i konsultacji prawnych, związanych z rejestracją i umową spółki, sporządzeniem umów współpracy i ich zabezpieczeniem, prawnym dochodzeniem należności.
☎ 722 33 55 33 ? tbn@dogmatsystemy.pl
Dodatkowo , chętnie podpowiemy Tobie, w jaki sposób zawierać umowy, weryfikować wiarygodność Klientów, doradzimy, również co należy zrobić, kiedy, pomimo braku zapłaty za faktury, musisz zachować ciągłość dostaw i zabezpieczyć swoją firmę.
Dogmat Systemy Services
Dzisiejszy artykuł został przygotowany wspólnie z działem prawnym Dogmat Systemy Services
Kinga Janus
Dyrektor działu Sprzedaży
i Obsługi Klienta w rodzinnej firmie
Dogmat Systemy Services Sp. z o.o.
Jesteśmy po to, by ułatwiać Twoją pracę. Zacznij działać już od dziś!
☎ 722 33 55 33 lub napisz: ? tbn@dogmatsystemy.pl
Sięgaj po więcej:
Wszystkie zmiany w odsetkach w 2020 roku
Pobierz gotowy wzór UGODY
Wysokich Lotów!
Dogmat Systemy Services