Podsumowanie zmian w KPC – część II
Kontynuując temat zmian w KPC – kodeksie postępowań cywilnych, szerzej opiszemy zmiany, które z pewnością odczuł każdy z wierzycieli, rozpoczynający proces sądowy, a dotyczą one m.in.:
- Powrotu do postępowań w sprawach gospodarczych
- Zmian w elektronicznym postępowaniu upominawczym
- Wprowadzenia opłat od wniosków o uzasadnienie oraz wzrost opłat sądowych
Podsumowanie zmian w KPC – Powrót postępowań w sprawach gospodarczych
Efektem zmian w procedurze cywilnej jest „nowy” rodzaj postępowania odrębnego, odnoszący się do spraw gospodarczych – czyli przede wszystkim takich, które wynikają ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
Dotychczas sądy rozstrzygając spory o tej tematyce, procedowały w postępowaniu „zwykłym”. Prawodawca doszedł jednak do wniosku, że skoro są to sprawy między podmiotami profesjonalnymi, to można na nie nałożyć surowsze wymagania, dążąc jednocześnie do szybszego rozwiązywania sporu – za pomocą eliminowania instytucji powodujących opóźnienia pracy sądu i przyspieszenia niektórych terminów.
Ustawodawca wprowadził m.in. zakaz zmiany dochodzonego roszczenia, niedopuszczalność powództw wzajemnych i ograniczenie możliwości skorzystania z dowodu ze świadków – dając prymat dowodom w postaci dokumentów. Uregulował również umowy dowodowe, pozwalające przedsiębiorcom na zdecydowanie, z jakich środków dowodowych w toku procesu strony nie będą mogły korzystać.
KONSEKWENCJA ZMIAN
Co do zasady, wyodrębnienie postępowań gospodarczych wpływa korzystnie na sądowe dochodzenie należności – jest szybsze (sąd nie zawiesi go na wskutek niestawienia stron, a rozstrzygnięcie powinniśmy uzyskać w terminie 6 miesięcy od dnia wniesienia odpowiedzi na pozew).
I co najważniejsze – uzyskany wyrok stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Oznacza to, że wierzyciel dzięki niemu może np. domagać się zajęcia rachunku bankowego dłużnika przez komornika. Póki co praktyka pokazuje jednak, że rozstrzyganie sporów w tym postępowanie jest niezwykle rzadkie.
Podsumowanie zmian w KPC – Zmiany w elektronicznym postępowaniu upominawczym
Elektroniczne postępowanie upominawcze jest wygodną i tańszą (nie generuje m.in. kosztów postępowania klauzulowego) metodą dochodzenia roszczeń pieniężnych. Nie wymaga wychodzenia z domu, zaś powód wnosi pisma wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Atrakcyjności tej metodzie dodawał też fakt, że w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w EPU, sąd przekazywał sprawę do sądu według właściwości ogólnej – dzięki czemu postępowanie wierzyciela toczyło się nadal, bez jego inicjatywy.
KONSEKWENCJA ZMIAN
Ustawodawca postanowił jednak odciążyć e-sąd i w obecnym stanie prawnym, w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty sąd postępowanie umarza. Rozwiązanie to jest korzystne jedynie ze względów praktycznych i pozwoli uniknąć problemów związanych z koniecznością usunięcia braków pozwu po przekazaniu sprawy. Wierzyciel sam musi odtąd wykazywać się inicjatywą w celu sfinalizowania swojego sporu. Jeżeli wniesie pozew do „zwykłego sądu” w terminie 3 miesięcy od umorzenia postępowania, skutki prawne związane z wniesieniem powództwa następują z dniem wniesienia pozwu w EPU.
Warto też zwrócić również uwagę na to, że:
- W przypadku wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanym w EPU – nie traci on już mocy w całości. Sąd umarza postępowanie w zakresie objętym sprzeciwem. W części niezaskarżonej, nakaz zapłaty ma skutek prawomocnego wyroku.
- Jeżeli pozwany mimo podwójnej awizacji nie odebrał nakazu zapłaty, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma (w EPU nie ma doręczeń przez komornika), nakaz zapłaty uznaje się za doręczony, o ile adres, pod którym pozostawiono zawiadomienia, jest zgodny z adresem ujawnionym w rejestrze PESEL. W przeciwnym razie sąd uchyla nakaz zapłaty i umarza postępowanie.
Podsumowując, częściowe podtrzymanie fikcji doręczeń w EPU sprzyja szybkości procesu dochodzenia należności, jednak umarzanie postępowań nieco je utrudnia.
Podsumowanie zmian w KPC – Opłaty od wniosków o uzasadnienie
Szereg zmian zaszedł także w Ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – sprowadzają się one głównie do zwiększania opłat związanych z dochodzeniem roszczeń oraz ustanawiania nowych.
Art. 25b wprowadza opłatę od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem w wysokości 100 zł. Dotychczas taki wniosek był bezpłatny, natomiast opłacie podlegało uzyskanie odpisu orzeczenia na zwykłych zasadach. W związku z tym narodziła się tendencja do składania wniosków o uzasadnienie po to, aby utrzymać w ten sposób informację o wyniku rozprawy.
KONSEKWENCJA ZMIAN
Zmiana ta powinna ograniczyć bezpodstawne składanie wniosków i zmuszać do większego zainteresowania własnym postępowaniem.
Podsumowanie zmian w KPC – Wzrost opłat sądowych
Jak wcześniej wspomniano, ustawodawca zdecydował się na podniesienie opłat sądowych. Sprzyjać ma to polubownym metodom załatwiania sporów i zniechęcaniu stron do korzystania z drogi sądowej. W praktyce pewnie zmieni to niewiele, gdyż strony często nie chcą i nie potrafią się porozumieć. Teoretycznie jest to jednak dodatkowa przeszkoda na drodze dochodzenia należności.
KONSEKWENCJA ZMIAN
Ustawodawca podniósł m.in. górną granicę opłaty stosunkowej ze 100 tys. zł do 200 tys. zł oraz opłaty od pozwów związanych ze sprawami spółek – z 2 tys. do 5 tys.
Podsumowanie zmian w KPC – Zmiana kwoty rekompensaty za dochodzenie roszczeń w transakcjach handlowych
Od 2020 roku obowiązują nowe reguły przy ustalaniu kosztów rekompensaty za dochodzenie roszczeń w transakcjach handlowych. Do tej pory, tytułem rekompensaty wierzycielowi przysługiwała równowartość kwoty 40 euro przeliczonej zgodnie z art. 10 ust. 1 Ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – bez względu na wartość świadczenia pieniężnego przysługującego mu od dłużnika. Stawka ta często okazywała się być jednak niewystarczająca, w związku z czym wierzyciele dochodzili nadwyżek zgodnie z art. 10 ust. 2 ww. ustawy.
Znowelizowany akt prawny wyodrębnia trzy różne stawki, które przysługują wierzycielowi od dłużnika w zależności od wartości świadczenia pieniężnego:
- 40 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5000 złotych,
- 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5000 złotych, ale niższa niż 50 000 złotych,
- 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50 000 złotych.
KONSEKWENCJA ZMIAN
Zmiana była zdecydowanie potrzebna. Ciężko uzasadnić bowiem, aby rekompensata była taka sama w przypadku wierzytelności skrajnie niskich i wysokich.
Podsumowanie zmian w KPC – Wyższe odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych
W przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem nie jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym, odsetki liczone są w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i dziesięciu punktów procentowych. Natomiast jeżeli dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym, wysokość odsetek pozostaje bez zmian – wynosi sumę stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych.
KONSEKWENCJA ZMIAN
Zmiana jest więc korzystna dla wierzycieli i powinna skłaniać dłużników do terminowego płacenia należności. Teoretycznie zapobiega procesowemu dochodzeniu należnych pieniędzy – przy założeniu, że czując większy nacisk, kontrahent faktycznie spłaci dług.
UWAGA! W roku 2020 stopa referencyjna w związku z pandemią koronawirusa zmieniła się już 3 razy, dlatego zachować należy szczególną uważność przy obliczaniu odsetek.
Reasumując, nowelizacja procedury cywilnej ma ogromny wpływ na sądowe dochodzenie należności. Znaczna część rozwiązań, proces ten przyspiesza (postępowanie w sprawach gospodarczych, ograniczenie zarzutów potrącenia), zaś niektóre prowadzą do jego wydłużenia z uwagi na ochronę innych ważnych wartości (likwidacja fikcji doręczeń).
Ustawodawca z jednej strony zadbał o interes wierzycieli (poprzez np. podwyższenie odsetek), ale zmusza ich też do wzmożonej aktywności, np. przez samodzielne kontynuowanie umorzonego postępowania w EPU. Nie zapomina również o respektowaniu podstawowych praw dłużnika, co powoduje, że wierzyciel na odzyskanie pieniędzy musi poczekać znacznie dłużej.
Zapraszamy również do kontaktu i konsultacji prawnych, związanych z rejestracją i umową spółki, sporządzeniem umów współpracy i ich zabezpieczeniem, prawnym dochodzeniem należności.
☎ 722 33 55 33 ? tbn@dogmatsystemy.pl
Dodatkowo , chętnie podpowiemy Tobie, w jaki sposób zawierać umowy, weryfikować wiarygodność Klientów, doradzimy, również co należy zrobić, kiedy, pomimo braku zapłaty za faktury, musisz zachować ciągłość dostaw i zabezpieczyć swoją firmę.
Dogmat Systemy S.A.
Dzisiejszy artykuł został przygotowany wspólnie z działem prawnym Dogmat Systemy S.A.
Kinga Janus
Dyrektor działu Sprzedaży
i Obsługi Klienta w rodzinnej firmie
Dogmat Systemy S.A.
Jesteśmy po to, by ułatwiać Twoją pracę. Zacznij działać już od dziś!
☎ 722 33 55 33 lub napisz: ? tbn@dogmatsystemy.pl
Sięgaj po więcej:
Odsetki Ustawowe Ponownie W Dół!
Pobierz gotowy wzór umowy
Wysokich Lotów!
Dogmat Systemy S.A.